Theo Hội Môi giới Bất động sản (BĐS) Việt Nam (VARS), trong số hơn 300.000 môi giới đang hành nghề trong lĩnh vực BĐS chỉ có khoảng 40.000 môi giới được cơ quan chức năng cấp chứng chỉ hành nghề. Còn lại một lượng lớn môi giới BĐS mặc dù đã được đào tạo bài bản, nhưng vẫn không được cấp chứng chỉ hành nghề.
Trong số hơn 300.000 môi giới đang hành nghề trong lĩnh vực BĐS chỉ có khoảng 40.000 môi giới được cơ quan chức năng cấp chứng chỉ hành nghề
Chưa có chứng chỉ do không có suất thi
Những năm gần đây, cùng với sự phát triển ngày càng “nóng” của thị trường BĐS, vai trò của môi giới BĐS đang ngày càng được đánh giá cao, với những yêu cầu ngày càng khắt khe.
Bên cạnh những môi giới hoạt động không có Chứng chỉ hành nghề, trình độ, năng lực, hiểu biết về pháp luật còn nhiều yếu kém, ngày càng có nhiều môi giới nhận thức được tầm quan trọng của việc nâng cao kỹ năng, kiến thức tạo ra một môi trường giao dịch hiệu quả, công bằng cho cả người mua và người bán.
Dữ liệu nghiên cứu của VARS cho thấy, tới thời điểm hiện tại, cả nước mới chỉ có khoảng 40.000 môi giới BĐS được cấp chứng chỉ hành nghề.
Dù có nhiều hơn số lượng môi giới này đã trải qua quá trình đào tạo chuyên môn nghiệp vụ một cách bài bản, đã tham gia các khóa học bồi dưỡng kiến thức hành nghề môi giới BĐS, sẵn sàng tham gia các kỳ thi sát hạch nhưng lại chưa có chứng chỉ chỉ vì không có suất thi.
Trước đó, theo quy định của Luật Kinh doanh BĐS năm 2014, Sở Xây dựng các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương có trách nhiệm tổ chức kỳ thi sát hạch và cấp chứng chỉ.
Tuy nhiên, thực tế trong 10 năm qua, có một số địa phương quan tâm triển khai, nhưng cũng rất hạn chế số lượt, số lượng. Tỷ lệ các kỳ thi chứng chỉ hành nghề môi giới BĐS được tổ chức còn quá nhỏ so với nhu cầu.
Điển hình như: Tại Hà Nội có hàng nghìn môi giới BĐS hoạt động nhưng chỉ tổ chức 2, 3 lần thi trong năm, với khoảng 2.000 - 3.000 lượt thí sinh tham dự. TP.HCM cũng ghi nhận tình trạng tương tự.
Thậm chí, nhiều vùng, địa phương, có nhu cầu về chứng chỉ rất lớn nhưng không tổ chức bởi không đủ nguồn lực, kinh nghiệm, chuyên môn thực hiện, lo ngại sai sót.
Theo số liệu từ VARS, cả nước chỉ có khoảng 15/63 tỉnh thành tổ chức các kỳ thi chứng chỉ môi giới BĐS.
Trước thực trạng đó, Luật Kinh doanh BĐS năm 2024 được thông qua đã có các quy định mới về phương thức tổ chức sát hạch và cấp chứng chỉ hành nghề môi giới.
Theo đó, Bộ Xây dựng sẽ là cơ quan tổ chức kỳ thi sát hạch và cấp chứng chỉ. Ngoài phân cấp cho Sở Xây dựng tổ chức kỳ thi và cấp chứng chỉ hành nghề môi giới BĐS, Bộ Xây dựng có thể giao hoặc ủy quyền cho một số đơn vị tổ chức kỳ thi, trong đó có Hiệp hội BĐS Việt Nam và Hội Môi giới BĐS Việt Nam.
Quy định mới này phù hợp theo quan điểm về một kỳ thi quốc gia nhằm đảm bảo chất lượng đào tạo, thi cử, tránh phát sinh tiêu cực. Thông qua việc rà soát nhu cầu, các kỳ thi sẽ được lên kế hoạch tổ chức với quy mô tương ứng.
Người làm nghề buộc phải có thái độ nghiêm túc trong khi chuẩn bị kiến thức pháp luật cũng như trải qua đào tạo và sát hạch nghiêm túc để có thể thông qua kỳ thi cấp chứng chỉ hành nghề môi giới BĐS.
Ông Nguyễn Văn Đính, Chủ tịch VARS nhấn mạnh, thời gian tới, cùng với các quy định nâng cao vai trò, ràng buộc pháp lý của nhà môi giới trong các giao dịch, hoạt động môi giới sẽ đi vào nề nếp, chính quy và chuyên nghiệp hơn.
Sẽ có nhiều hơn môi giới BĐS chân chính, xây dựng thị trường dịch vụ BĐS chuyên nghiệp, góp phần thúc đẩy sự phát triển của thị trường BĐS Việt Nam nói chung. Đồng thời, sự nhìn nhận của xã hội đối với nghề môi giới BĐS sẽ dần dần thay đổi.
Để hướng đến một thị trường dịch vụ BĐS chuyên nghiệp, nâng cao vị thế nghề môi giới, bảo vệ các nhà môi giới BĐS chân chính, ông Đính đề xuất, cơ quan quản lý Nhà nước cần chỉ định cơ quan thực hiện công tác kiểm tra, thanh tra việc hành nghề môi giới BĐS đúng luật.
Bên cạnh đó, để việc quản lý, phát triển thị trường BĐS của nhà nước thực sự hiệu quả, tiết kiệm ngân sách quốc gia, Chính phủ cần rà soát lại, làm rõ vai trò của các hội chuyên môn nghề nghiệp tham gia vào trong quá trình đào tạo chuyên môn, chứng chỉ hành nghề.
Từ đó, các cơ quan quản lý có thể xem xét, giao cho tổ chức xã hội nghề nghiệp của nhà môi giới là Hội môi giới BĐS Việt Nam chủ trì việc cấp, quản lý mã số định danh và tham gia vào việc khuyến cáo, giám sát hội viên thực hiện đúng pháp luật.
